Οι απάτες τύπου πυραμίδας, αν και έχουν εξελιχθεί και προσαρμοστεί στη σύγχρονη τεχνολογία, παραμένουν μία από τις πιο διαδεδομένες μορφές οικονομικής εξαπάτησης παγκοσμίως.
Στην Κύπρο και την Ελλάδα, δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις έχουν τραβήξει πρόσφατα την προσοχή: η διαδικτυακή απάτη Metamax στην Κύπρο και η περίπτωση της Wind Media στην Ελλάδα.
Τι είναι η απάτη τύπου πυραμίδας;
Η απάτη τύπου πυραμίδας είναι ένα σύστημα όπου οι επενδυτές δελεάζονται με την υπόσχεση υψηλών κερδών, τα οποία προκύπτουν από την εισροή νέων επενδυτών και όχι από την πραγματική επένδυση ή παραγωγή κέρδους. Με την πάροδο του χρόνου, η βάση των επενδυτών δεν μπορεί να υποστηρίξει το σύστημα, με αποτέλεσμα να καταρρέει και να αφήνει τα περισσότερα μέλη, κυρίως τα νεότερα, να χάνουν τα χρήματά τους.
Η περίπτωση της Metamax στην Κύπρο
Στην Κύπρο, η απάτη Metamax αποτελεί ένα πρόσφατο παράδειγμα τέτοιων πρακτικών. Η πλατφόρμα Metamax προσέλκυσε μεγάλο αριθμό επενδυτών, κυρίως μέσω της υπόσχεσης γρήγορων και μεγάλων κερδών με τη χρήση κρυπτονομισμάτων. Ωστόσο, αποκαλύφθηκε ότι επρόκειτο για μια επενδυτική απάτη τύπου πυραμίδας, καθώς τα κέρδη των παλαιότερων μελών προέρχονταν από τις επενδύσεις των νεότερων.
Η Αστυνομία Κύπρου έχει λάβει μέχρι στιγμής δεκάδες καταγγελίες σχετικά με την απάτη αυτή, ενώ εκτιμάται ότι ο αριθμός των θυμάτων μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος, καθώς πολλοί δεν έχουν προχωρήσει σε επίσημη καταγγελία. Οι έρευνες δείχνουν ότι μεγάλο μέρος των συναλλαγών της Metamax πραγματοποιήθηκε μέσω κρυπτονομισμάτων, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την ανίχνευση των υπευθύνων και την επιστροφή των χαμένων χρημάτων.
Ένας 54χρονος Ελληνοκύπριος πολίτης έχει ήδη συλληφθεί για την εμπλοκή του στην υπόθεση. Κατηγορείται ότι έπειθε νέους επενδυτές να συμμετέχουν στην πλατφόρμα, υποστηρίζοντας ότι είχε αποκομίσει κέρδη της τάξεως των 60.000 ευρώ. Η Metamax χρησιμοποιούσε διάφορες απάτες για να ενισχύσει την αξιοπιστία της, όπως η χρήση πλαστών ειδήσεων από ψεύτικους συντάκτες και η αποστολή μαζικών μηνυμάτων μέσω WhatsApp, τα οποία υπόσχονταν τεράστια κέρδη.
Η απάτη της Wind Media στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η περίπτωση της Wind Media αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα πυραμιδικών απάτων. Πάνω από 10.000 Έλληνες εξαπατήθηκαν μέσω αυτής της πλατφόρμας, η οποία υποσχόταν κέρδη με την απλή “παρακολούθηση διαφημίσεων”. Οι χρήστες έπρεπε να επενδύσουν κάποιο ποσό για να συμμετέχουν στο σύστημα και στη συνέχεια, υποτίθεται, θα λάμβαναν χρήματα απλώς και μόνο παρακολουθώντας διαφημίσεις.
Η Wind Media χρησιμοποίησε μια εξαιρετικά έξυπνη στρατηγική για να προσελκύσει θύματα. Διάφορες δημοσιεύσεις και ψευδείς κριτικές παρουσίαζαν τη δραστηριότητά της ως νόμιμη και εξαιρετικά κερδοφόρα. Η ψευδαίσθηση αυτή κράτησε για αρκετό καιρό, με αποτέλεσμα πολλοί χρήστες να επενδύσουν περισσότερα χρήματα προκειμένου να αυξήσουν τα κέρδη τους. Όμως, μόλις η βάση των νέων επενδυτών εξαντλήθηκε, η πλατφόρμα κατέρρευσε, αφήνοντας χιλιάδες άτομα χωρίς τα χρήματά τους.
Συμπεράσματα και συμβουλές
Οι απάτες τύπου πυραμίδας, όπως οι περιπτώσεις της Metamax και της Wind Media, αποδεικνύουν τη σημασία της προσοχής και της ενημέρωσης όταν πρόκειται για επενδύσεις. Τα συστήματα που υπόσχονται γρήγορα και υπερβολικά κέρδη είναι σχεδόν πάντα επικίνδυνα. Οι επενδυτές πρέπει να επιλέγουν μόνο εγγεγραμμένα και αδειοδοτημένα οικονομικά ιδρύματα, και να αποφεύγουν πλατφόρμες που δεν είναι διαφανείς ή χρησιμοποιούν τεχνάσματα για να προσελκύσουν νέα μέλη.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα συστήματα τύπου πυραμίδας στηρίζονται στην ανανέωση της βάσης των επενδυτών. Όταν αυτό δεν είναι πλέον εφικτό, το σύστημα καταρρέει, και μόνο λίγοι, αυτοί που βρίσκονται στην κορυφή, καταφέρνουν να αποκομίσουν κέρδη. Η ευαισθητοποίηση του κοινού και η κατανόηση των κινδύνων που ενέχουν τέτοιες επενδυτικές προτάσεις είναι απαραίτητη για την αποτροπή μελλοντικών θυμάτων.
Οι αρμόδιες αρχές συμβουλεύουν το κοινό να είναι εξαιρετικά προσεκτικό και να αποφεύγει επενδύσεις μέσω άγνωστων και μη ελεγμένων πλατφορμών, καθώς ο κίνδυνος οικονομικής απάτης είναι πάντα υπαρκτός.