Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο αποτελεί πλέον μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές εγκληματικής δραστηριότητας παγκοσμίως. Η πανδημία ανέδειξε με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο πόσο ευάλωτη μπορεί να είναι η διαδικτυακή μας παρουσία, με τις κυβερνοεπιθέσεις και τις διαδικτυακές απάτες να αυξάνονται ραγδαία. Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
Η ετήσια παρουσίαση των στοιχείων της για το 2024, όπως την ανακοίνωσε ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μ. Χρυσοχοΐδης, αποτυπώνει ξεκάθαρα τη ραγδαία εξέλιξη και πολυπλοκότητα των εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο.
Από οικονομικές απάτες και κυβερνοεκβιασμούς έως τρομοκρατικές δραστηριότητες, cyber-bullying και τη σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων, το φάσμα της εγκληματικής δράσης στον ψηφιακό κόσμο είναι ευρύ και ανησυχητικό. Ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί η κακόβουλη χρήση αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Εργαλεία όπως τα deepfakes αξιοποιούνται πλέον για τη διάπραξη σοβαρών εγκλημάτων, από οικονομικές απάτες έως τη δημιουργία παράνομου πορνογραφικού υλικού.
Σε μια εποχή όπου η τεχνολογία εξελίσσεται με καταιγιστικούς ρυθμούς, η ανάγκη για αποτελεσματική προστασία στον ψηφιακό κόσμο καθίσταται επιτακτική. Στο άρθρο που ακολουθεί, θα αναλύσουμε τα δεδομένα για το 2024 και θα διερευνήσουμε τις σύγχρονες απειλές, καθώς και τον κρίσιμο ρόλο της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στην αντιμετώπισή τους.
Το 11188, το πενταψήφιο νούμερο της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, δέχτηκε 89.343 κλήσεις το 2024, πάνω από 240 κλήσεις την ημέρα, αριθμός που δείχνει και το μέγεθος της απειλής στον κυβερνοχώρο.
Η Υπηρεσία διαχειρίστηκε 13.379 νέες υποθέσεις. Οι 9.261 από αυτές προήλθαν από καταγγελίες πολιτών στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Υπηρεσίας και στη σχετική σελίδα του GOV.GR.
Οι επιμέρους κατηγορίες αυτών των υποθέσεων είναι οι ακόλουθες:
- 6.181 απάτες μέσω διαδικτύου.
- 1.195 παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων, απειλές και δυσφημίσεις.
- 633 υποκλοπές δεδομένων, χρήσεις κακόβουλου λογισμικού, παραβιάσεις απορρήτου επικοινωνιών κ.ά.
- 239 για πορνογραφία ανηλίκων και σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων μέσω του διαδικτύου.
- 175 για παραβίαση της νομοθεσίας για την προστασία των ζώων.
- 32 για αδικήματα κατά της πνευματικής ιδιοκτησίας & περί συνδρομητικών υπηρεσιών.
- 33 για διενέργεια τυχερών παιγνίων και στοιχηματισμό μέσω διαδικτύου.
- 85 για συνδρομή σε εξαφάνιση/αναζήτηση προσώπου.
- 28 για διαφήμιση, διακίνηση, εμπορία, εισαγωγή ναρκωτικών, φαρμάκων, αναβολικών και συναφών παράνομων σκευασμάτων μέσω διαδικτύου.
- 22 για ρατσισμό/ρητορική μίσους μέσω διαδικτύου.
- 2.166 για συνδρομή σε άλλες υπηρεσίες του κράτους.
Ειδική κατηγορία υποθέσεων που χειρίστηκε με μεγάλη επιτυχία η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος: 392 περιπτώσεις πρόθεσης αυτοκτονίας.
Στις 60 υπήρξε εμπλοκή ανηλίκου, ενώ στις 47 πραγματοποιήθηκε εξέταση από γιατρό και στις 13 χρειάστηκε νοσηλεία. Τα περιστατικά παρακίνησης ανηλίκων ή και ενηλίκων σε απόπειρα αυτοκτονίας είναι από τα πλέον σκοτεινά σημεία του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και, δυστυχώς, στοχοποιούν τους πλέον ευάλωτους συμπολίτες μας, καθώς και τα παιδιά.
Επιπλέον, αξίζει να σημειώσουμε και τις 2.970 εισαγγελικές παραγγελίες που διαβιβάστηκαν στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος το 2024. Οι περισσότερες αφορούσαν περιπτώσεις απάτης ή παραπλανητικού εμπορίου μέσω διαδικτύου, καθώς και παραβίαση προσωπικών δεδομένων, απειλές και δυσφημίσεις.
Σημαντική πτυχή του έργου της Υπηρεσίας είναι η συνεργασία και η συμμετοχή σε κοινές επιχειρήσεις, όπως η παγκόσμια δράση για την καταπολέμηση της «ψηφιακής κλοπής δεδομένων» (Digital Skimming), στην οποία η ΔΙΔΗΕ είναι επικεφαλής, η παγκόσμια δράση για την καταπολέμηση της «επενδυτικής απάτης» (Investment fraud), αλλά και στη διεθνή επιχείρηση με την κωδική ονομασία “Synergia II”, υπό τον συντονισμό της INTERPOL. Μεταξύ άλλων, η Δίωξη δέχτηκε και 1.566 αιτήματα διεθνούς συνεργασίας το 2024.
Η πλέον αποτελεσματική ενέργεια προστασίας των πολιτών είναι, όμως, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση τους για τους κινδύνους στον κυβερνοχώρο, αλλά και για τους τρόπους που μπορεί να τους βοηθήσει η Αστυνομία και οι ειδικές της υπηρεσίες. Αυτή είναι και μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, η επαφή και η ενημέρωση των πολιτών. Το 2024 τα στελέχη της Υπηρεσίας συμμετείχαν σε 827 διαλέξεις και ενημερωτικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, τις οποίες και παρακολούθησαν 130.000 άνθρωποι. Είναι σημαντικό πως, οι εκδηλώσεις αφορούσαν όλη την Ελλάδα, ακόμη και μικρά νησιά όπως η Σίφνος, η Αστυπάλαια και η Αμοργός.
Τα στελέχη της Δίωξης πραγματοποίησαν 67 κατ’ οίκον έρευνες και συνέλαβαν 32 άτομα στο πλαίσιο του αυτοφώρου.
Καλούμαστε όλοι να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί κατά την πλοήγησή μας στον κυβερνοχώρο. Η κακόβουλη χρήση νέων τεχνολογιών και, κυρίως τεχνητής νοημοσύνης, θα αυξήσει τους κινδύνους. Μερικά παραδείγματα είναι η χρήση AI για επιθέσεις ransomware, οι κυβερνοεπιθέσεις με κακόβουλο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης (AI malware), οι απάτες ηλεκτρονικού ψαρέματος με αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης (AI-Generated Phishing) και οι Αυτοματοποιημένες απάτες μέσω AI Chatbots.
- Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος cyberalert.gr και την ειδική ιστοσελίδα για τα παιδιά μας www.cyberkid.gr
- Καλέστε στο 11188.
- Ζητήστε από τα στελέχη της Δίωξης να έρθουν να μιλήσουν στο σχολείο ή σε μια εκδήλωση στην περιοχή σας.
- Ας φτιάξουμε όλοι μαζί ένα ασφαλές περιβάλλον, στον κυβερνοχώρο, για όλους και, κυρίως, για τα παιδιά μας και τους ηλικιωμένους.
